Ürün yaşam eğrisi İngilizceden Türkçeye gelmiş olan Product Life Cycle tümcesinden gelir. Aslında ürünlerin pazara sunulması aşamasından başlayarak daha sonraki çekilmesine kadar süren evreleri oluşturan bir döngüdür. Ürün giriş döneminin özellikleri ele alındığında bazı noktalar önem arz eder. Bunlar:
- Ürün marka çalışmalarının yapılması
- Fiyat belirlenmesi
- Ürünün piyasada tanıtımı
- Dağıtılma süreci
- Ürüne karşı farkındalık oluşturma
- Ürün için talep ve teşvik oluşturulması
Bütün bunlar ürünün yaşam döngüsünde çok daha iyi anlamak adına bir bütünü simgeler. Özellikle de işletme sahipleri, pazarlamacılar, reklam bütçeleri, ürün fiyatları ve paketleme noktasında önemli kararlar ve stratejiler uygulamak zorundadırlar. Bu nedenle de yaşam döngüsünü oldukça etkin kullanırlar. Ancak şunu da unutmamak gerekir ürün yaşam eğrisi kimi zaman her ürün için geçerli olmayacaktır. Özellikle bazı ürünler uzun yıllar boyunca istikrarlı bir şekilde varlığını sürdürecektir.
İnternet ortamında çalışmalarınızı sürdürüyorsanız ve bir e-ticaret sitesine sahipseniz ürün yaşam eğrisinin bu noktalarda doğru bir şekilde kullanılması oldukça önemlidir.
Ürün Yaşam Eğrisinin Evreleri Hakkında
E-ticaret sitelerinizi ürün yaşam evresi çerçevesinde çok daha iyi bir konuma geçirmek istiyorsanız 4 aşamalı evreyi iyi takip etmeniz gerekir. Bunlar:
- Giriş
- Büyüme
- Olgunluk
- Düşüş
Eğer bir ürünü pazara sokuyorsanız bu ürünün giriş dönemini, gelişmesini, büyümesini ve olgunlaşmasını daha sonra da düşüşe geçmesini iyi ele almanız gerekir. Böylece ürünün gidişatını gözlemleyerek onun üzerinde ne gibi gelişmeler yapabileceğinizi de görmüş olursunuz.
Özellikle ürün yaşam eğrisinin kullanımı Pazar içerisindeki rekabete göre şekil alan bir dinamiktir. Teknolojinin de hayatımızda aktif bir şekilde yer alamsından beri e-ticaret siteleri çok sık kullanıma geçmiştir. Bu nedenle de rekabet ortamı son derece büyüktür. Bu doğrultuda ilerlemelerinizi kaliteli bir şekilde devamlılık sağlamanız gerekir. Bunun için ürün yaşam eğrisi önemli bir yere sahiptir.
Ürün Yaşam Eğrisi Giriş Aşaması
Bu aşama daha çok pazarlama çalışmaları kapsamında ilerleme sunar. Bu süreçte pazarlama bütçelerinizle ürünün tüketicilere duyurulmasını sağlarsınız. Ürün yaşam eğrisinin giriş döneminde ürünün tanıtımı, tüketiciler için faydaları, özellikleri nelerdir bunlara yer verilmesi gerekir. Bu aşamada tanıtımlarınız ve kampanya süreçleriniz büyük önem taşır.
Ürün Yaşam Eğrisi Gelişme Süreci
Ürün yaşam eğrisindeki gelişme süreci, ürünün artık gelişmeye başladığı ve yükselişe çıktığı zaman dilimidir. Kısacası bu döneme büyüme demek mümkündür. Eğer ürün piyasaya giriş yaptıktan sonra başarılı olursa gelişim döngüsüne girer. Büyüme dönemine geçer. Bu dönemde en belirgin özellikler:
- Kalite korunarak gelişir
- Tamamlayıcı ürünler sayesinde desteklenir
- Daha geniş kitlelere odaklanma sağlanır
- Ürün maliyetleri düşürülür
- Fiyatlandırmalar korunur
- Satış hacimleri artar
Ürün Yaşam Eğrisinde Olgunluk Dönemi
Üretim ve pazarlama maliyetlerinde eğer karlı bir dönem yaşanırsa süreç artık olgunlaşmaya evrilir. Burada artık rakiplerinizden ayrışmaya başladığınız dönem olacaktır. Ürünlerin güçlü özellikleri çok daha belirgin bir hale gelir. Rekabet ortamında ürün satışlarında azalma görülmemesi adına fiyatlardan kampanyalara gidilir. Kısacası bu dönemde ürün çeşitlendirmesi, karlılığın azalması gibi özellikler ortaya çıkacaktır.
Ürün Yaşam Eğrisi Düşüş Dönemi
Ürün pazardaki yerini aldıktan sonra rekabet noktasında payını kaybedebilir. Bu da piyasa üzerinden çekilme kararını ortaya çıkartabilir. Özellikle düşüş döneminde:
- Maliyetlerin artması
- Karlılığın azalması
- Üretimin durması
- Satışların azalması
- Rekabetin yüksek olması
- Rakiplerin öne geçmesi
Bütün hepsi düşüş eğrisinde etkili olan noktalardır.
Ürününüz Hangi Evrede? Nasıl Anlarsınız?
Ürünlerin ürün yaşam döngüsü içerisinde hangi evrede olduklarını anlamak son derece önemlidir. Özellikle de yukarıda saymış olduğumuz özellikleri de baz alırsanız bunu anlamlandırmanız daha kolay olacaktır. Bunun haricinde ürünün satış hacimleri, talepleri, rakiplerin konumu, pazar durumu, ürün önündeki fırsatlar ve tehditler de ayrıcı detaylardır.
Bu süreçte asıl önemli olan nokta işletmelerin ürünlerindeki büyüme ve olgunluk dönemlerini iyi bir şekilde değerlendirebiliyor olmasıdır. Sonuç olarak ürünlerin bu dönemlerini korumak adına da iyi stratejilerin geliştirilmesi önemlidir.
Aynı zamanda ürün yaşam eğrisi noktasında her ürün için bahsetmek mümkün değil. Çünkü zaman zaman uzun yıllar içerisinde büyüme evresinde ve olgunluk evresinde kalan ürünler de yer alır. Bunlarda ürünlerin özelliklerine, amacına ve faydasına göre evreler içerisinde var olup olmamasına göre süreçleri etkileyecektir. İşletmecilerin her zaman ürünlerini doğru analiz etmesi son derece önemlidir. Böylece ürünleri düşüş evresine geçse bile kurtarması, tekrar büyüme evresine sokması zor olmayacaktır.