Kendi işinizin patronu olmak ve hayallerinizdeki ticari maceraya atılmak... Bu heyecan verici yolculuğa çıkmadan önce, sağlam temeller atmak önemlidir. İşte tam da bu noktada, "Şahıs Şirketi Kurmak" rehberimiz devreye giriyor!
Bu yazıda, karmaşık terimlerden uzak, yalın bir dille:
- Şahıs şirketinin avantajlarını ve dezavantajlarını keşfedeceksiniz.
- Gerekli belgelerin tam listesini bulacaksınız.
- Kuruluş aşamalarını adım adım takip edeceksiniz.
- Dikkat etmeniz gereken önemli noktaları öğreneceksiniz.
Hazırsanız, haydi ticari rüyalarınızı gerçeğe dönüştürmeye başlayalım!
Kısaca, şahıs şirketi nedir?
Basitçe anlatmak gerekirse, şahıs şirketi tek bir kişi tarafından kurulan ve tüm sorumluluğun bu kişiye ait olduğu en basit şirket türüdür. Kurulumu kolay, maliyeti düşük ve esnek bir yapıya sahiptir.
Bu giriş bölümünde, şahıs şirketinin temel özelliklerini ve size sağlayabileceği imkanları kısaca özetledik. Devam eden bölümlerde, bu konuyu daha ayrıntılı bir şekilde ele alacak ve şirket kurma sürecini adım adım inceleyeceğiz.
Şahıs Şirketi Nedir?
Şahıs şirketi, tek bir kişi tarafından sahiplenilen ve işletilen, bu kişinin tüm varlığı ile sorumlu olduğu bir işletme türüdür. Yani, şirketin sahibi hem yönetici hem de işletmenin tek sahibidir. Şahıs şirketinin en önemli özelliklerinden biri, işletmenin yasal kimliğinin, sahibinin şahsi kimliği ile doğrudan ilişkilendirilmesidir. Bu durum, vergilendirme ve yasal sorumluluklar açısından bazı özellikleri beraberinde getirir.
Şahıs şirketi kurmanın avantajları arasında basit kuruluş süreci, düşük kurulum maliyeti, işletme üzerinde tam kontrol ve yönetim, vergisel avantajlar ve işletmenin kazancının doğrudan sahibine geçmesi sayılabilir. Ancak, şahıs şirketinin sahibi, işletmenin borçlarından kişisel varlıkları ile sınırsız sorumluluk taşır. Bu, işletmenin karşılaşabileceği mali zorlukların sahibinin şahsi mal varlığını riske atabileceği anlamına gelir.
Şahıs şirketi, genellikle küçük ölçekli işletmeler, serbest meslek sahipleri, danışmanlık hizmetleri sunanlar ve perakende sektöründe faaliyet gösterenler tarafından tercih edilir. Bu işletme türü, işin doğası gereği büyük sermaye yatırımları gerektirmeyen ve sahibinin profesyonel becerileri veya kişisel emeği üzerine kurulu olan faaliyetler için idealdir.
Şahıs Şirketi Türleri Nelerdir?
Türk Ticaret Kanunu'na göre üç tür şahıs şirketi bulunmaktadır:
Şahıs Şirketi Türleri:
Adi Şirket:
- 2 veya daha fazla gerçek veya tüzel kişi tarafından kurulur.
- Ortaklar, şirket borçlarından sınırsız sorumludur.
- Ticari sicile kayıt zorunluluğu yoktur.
- Kurulumu ve işletilmesi kolaydır.
Kolektif Şirket:
- 2 veya daha fazla gerçek kişi tarafından kurulur.
- Ortaklar, şirket borçlarından sınırsız sorumludur.
- Ticari sicile kayıt zorunludur.
- Adi şirkete göre daha resmi bir yapıya sahiptir.
Komandit Şirket:
- En az bir komandite (esas ortak) ve bir komanditer (adi ortak) tarafından kurulur.
- Komanditeler, şirket borçlarından sınırsız sorumludur.
- Komanditerler, şirkete sermaye koyar ve kar payı alırlar, ancak şirket yönetimine katılmazlar.
- Ticari sicile kayıt zorunludur.
Hangi şahıs şirketi türünün size uygun olduğunu seçerken aşağıdaki maddeleri dikkate almanız önemlidir:
- Sorumluluk düzeyinizi
- Şirketi kimin yöneteceğini
- Faaliyet alanınızı
Şahıs Şirketi ile Limited Şirket Farkı Nedir?
Şahıs şirketi ve limited şirket, Türkiye'de en yaygın kullanılan iki şirket türüdür. Her ikisinin de kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır.
Sorumluluk:
- Şahıs şirketi: Ortaklar, şirketin borçlarından sınırsız sorumludur. Yani, şirketin borçlarını ödeyebilmek için kişisel varlıklarını da kullanabilirler.
- Limited şirket: Ortaklar, şirketin borçlarından sınırlı sorumludur. Yani, şirketin borçlarını ödeyebilmek için sadece şirkete koydukları sermayeyi riske atarlar.
Kuruluş:
- Şahıs şirketi: Kurulumu kolay ve hızlıdır. Az sayıda belge ve düşük maliyetle kurulabilir.
- Limited şirket: Kurulumu daha karmaşıktır ve daha fazla belge ve maliyet gerektirir.
Sermaye:
- Şahıs şirketi: Sermaye şartı yoktur.
- Limited şirket: Asgari 10.000 TL sermaye şartı vardır.
Vergilendirme:
- Şahıs şirketi: Ortaklar, gelir vergisi mükellefidir.
- Limited şirket: Şirket, kurumlar vergisi mükellefidir.
Yönetim:
- Şahıs şirketi: Yönetim daha basittir ve tek bir ortak tarafından yapılabilir.
- Limited şirket: Yönetim daha karmaşıktır ve bir yönetim kurulu tarafından yapılmalıdır.
Prestij:
- Şahıs şirketi: Daha az resmi bir yapıya sahiptir.
- Limited şirket: Daha prestijli bir yapıya sahiptir.
Süreçler:
- Şahıs şirketi: Kuruluş ve kapanma işlemleri daha hızlıdır.
- Limited şirket: Kuruluş ve kapanma işlemleri daha uzun sürer.
Hangi şahıs şirketi türünün size uygun olduğunu seçerken aşağıdaki maddeleri dikkate almanız önemlidir:
- Sorumluluk düzeyinizi
- Faaliyet alanınızı
- Finansal durumunuzu
- Gelecekteki planlarınızı
Kimler Şahıs Şirketi Kurabilir?
Şahıs şirketi kurmak için gereken temel şartlar:
- 18 yaşından büyük olmak
- Türk Vatandaşı veya Çalışma izni sahibi olmak
- Herhangi bir sabıka kaydı bulunmamak
- Tacir statüsünde olmamak (Devlet memurları)
- Belirli bir faaliyet alanında faaliyet göstermeye engel bir durumun bulunmaması
Bunlara ek olarak:
- Eğer şirket ev adresinde kurulacaksa ev sahibinin izni
- Eğer şirket kiralık bir işyerinde kurulacaksa kira kontratı
gerekli belgeler arasındadır.
Şahıs şirketi kurmak için:
- Vergi dairesine gerekli belgelerle başvuru yapılmalıdır.
- Vergi dairesinden alınan mükellefiyet belgesi ile ticaret siciline kayıt yaptırılmalıdır.
Şahıs şirketi kurmak, kendi işini kurmak ve ticari faaliyetlerini yasal bir zemine taşımak isteyenler için ideal bir seçenek olabilir.
Okumanızı Öneririz; Vergi Dilimleri Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler
Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?
Şahıs şirketi kurmak, Türkiye'de en kolay ve hızlı şirket kurma yöntemlerinden biridir.
Aşağıda, şahıs şirketi kurma aşamalarını ve gerekli belgeleri bulabilirsiniz:
1. Gerekli Belgeleri Toplama
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- İkametgah belgesi
- Vergi dairesine kayıt beyannamesi
- İmza beyannamesi
- Kira kontratı veya tapu fotokopisi (işyeri için)
2. Vergi Dairesine Başvuru
- Yukarıdaki belgelerle birlikte yetkili vergi dairesine başvuru yapmanız gerekir.
- Başvuru sırasında, şirket unvanı, faaliyet konusu ve sermaye gibi bilgileri beyan etmeniz istenecektir.
3. Mükellefiyet Belgesi Alma
- Vergi dairesi tarafından yapılan incelemenin ardından mükellefiyet belgeniz hazırlanır.
4. Ticaret Siciline Kayıt
- Mükellefiyet belgeniz ile birlikte ticaret siciline kayıt yaptırmanız gerekir.
5. Defter Tutma
- Şirketiniz için gerekli defterleri edinmeniz ve tasdik ettirmeniz gerekir.
6. Bağ-Kur Kaydı
- Şirket sahibi olarak Bağ-Kur'a kayıt yaptırmanız ve gerekli primleri ödemeniz gerekir.
7. Vergi Levhası Alma
- Vergi dairesine başvurarak vergi levhanızı alabilirsiniz.
E-devlet, birçok devlet işlemini online olarak gerçekleştirmemizi sağlayan bir platformdur. Bunlardan biri de şahıs şirketi kurmaktır. E-devlet üzerinden şahıs şirketi kurmak, vergi dairesine gitmeden, hızlı ve kolay bir şekilde şirket kurmanızı sağlar.
E-Devlet Üzerinden Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?
E-devlet üzerinden şahıs şirketi kurmak için:
1. E-devlet'e giriş yapın.
- E-devlet'e giriş yapmak için https://www.turkiye.gov.tr/ adresini ziyaret edin.
- T.C. kimlik numaranız ve e-devlet şifreniz ile giriş yapın.
2. İnteraktif Vergi Dairesine gidin.
- Arama kısmına "İnteraktif Vergi Dairesi" yazın ve ilgili hizmete tıklayın.
- E-devlet şifreniz ile tekrar giriş yapın.
3. İşlemler > Sicil Bildirimleri > İşe Başlama Bildirimi seçeneğine gidin.
- Açılan sayfada gerekli bilgileri (şirket unvanı, faaliyet konusu, adres vb.) eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurun.
4. Beyannameyi onaylayın ve gönderin.
- Beyannameyi göndermeden önce tüm bilgileri kontrol edin.
- Onayladıktan sonra beyannameniz işleme alınacaktır.
5. Vergi dairesinden gelen yoklama onayını bekleyin.
- Vergi dairesinden bir memur, beyannamede belirtilen adrese gelerek işyeri ve evrak kontrolü yapacaktır.
- Kontrol tamamlandıktan sonra yoklama onayı verilecektir.
6. Vergi levhanızı alın.
- Yoklama onayı alındıktan sonra vergi dairesine giderek vergi levhanızı alabilirsiniz.
Ayrıca:
- Beyannameyi doldururken herhangi bir hata yapmamaya dikkat edin.
- Vergi dairesinden gelen yoklama için evde veya işyerinde hazır bulunun.
E-devlet üzerinden şahıs şirketi kurmak, size zaman ve maddi tasarruf sağlayacaktır.
Okumanızı Öneririz; KOSGEB Girişimcilik Belgesi Nedir ve Nasıl Alınır?
Şahıs Şirketi Kurmak için Gerekli Olan Evraklar Nelerdir?
Şahıs şirketi kurmak için gerekli belgeler şunlardır:
1. Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
- T.C. kimlik numaranızın ve adresinizin doğru olduğundan emin olun.
2. İkametgah Belgesi
- Nüfus cüzdanınızdaki adres ile ikametgah belgenizdeki adres aynı olmalıdır.
- İkametgah belgenizi e-devlet üzerinden alabilirsiniz.
3. Vergi Dairesi Kayıt Beyannamesi
- Bu beyannameyi vergi dairesinden veya internet üzerinden alabilirsiniz.
- Beyannameyi eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurun.
4. İmza Beyannamesi
- Bu beyannameyi noterde imza karşılığında alabilirsiniz.
5. Kira Kontratı veya Tapu Fotokopisi (İşyeri için)
- İşyeriniz kira ise kira kontratının fotokopisini, tapulu ise tapu fotokopisini vermeniz gerekir.
6. Bağ-Kur Kayıt Beyannamesi
- Şirket sahibi olarak Bağ-Kur'a kayıt yaptırmanız gerekir.
7. Vesikalık Fotoğraf
- 2 adet vesikalık fotoğrafınız gereklidir.
Opsiyonel Belgeler:
- Faaliyet belgesi (Bazı faaliyet alanları için gerekli olabilir.)
- Onay belgesi (Bazı faaliyet alanları için gerekli olabilir.)
Okumanızı Öneririz; Instagram’da Takipçi Artırma Yöntemleri (17 Etkili Yöntem)
Şahıs Şirketleri Hangi Vergileri Öder?
Şahıs şirketleri, faaliyet gösterdikleri sektöre ve kazanca bağlı olarak farklı vergiler öderler. En yaygın olarak ödedikleri vergiler şunlardır:
1. Gelir Vergisi:
- Şahıs şirketleri, elde ettikleri kardan gelir vergisi öderler. Gelir vergisi oranları, kazanç miktarına göre değişir.
- Gelir vergisi beyannameleri, her yıl Mart ayında vergi dairesine beyan edilir.
Oranlar;
- Kazancın 24.000 TL'ye kadarki kısmı: %15
- 24.000 TL'nin 53.000 TL'ye kadarki kısmı: %20
- 53.000 TL'nin 130.000 TL'ye kadarki kısmı: %27
- 130.000 TL'nin 650.000 TL'ye kadarki kısmı: %35
- 650.000 TL'nin üzerindeki kısmı: %40
2. Katma Değer Vergisi (KDV):
- KDV, mal ve hizmet satışlarında alıcıdan tahsil edilen ve satıcı tarafından vergi dairesine beyan edilen bir vergidir.
- KDV oranları, mal ve hizmetin türüne göre değişir.
- KDV beyannameleri, aylik veya üç aylık dönemlerde vergi dairesine beyan edilir.
Oranlar;
- Genel KDV oranı: %18
- İndirilmiş KDV oranı: %8
- KDV oranı sıfır: %1
Stopaj Vergileri:
- Personel maaşlarından kesilen gelir vergisi: %15-35
- Sigorta primleri: İşveren payı %20,
- Diğer stopaj vergileri: Damga vergisi, harçlar vb.
3. Muhtasar Beyanname:
- Muhtasar beyanname, işverenlerin her ay ödemesi gereken stopaj vergilerini (personel maaşlarından kesilen gelir vergileri, sigorta primleri vb.) beyan ettiği bir beyannamedir.
- Muhtasar beyanname, her ayın 25'ine kadar vergi dairesine beyan edilir.
4. Bağ-Kur Primleri:
- Şahıs şirketi sahibi olarak Bağ-Kur'a kayıt yaptırmanız ve her ay prim ödemeniz gerekir.
- Bağ-Kur primleri, emeklilik ve sağlık sigortası için gereklidir.
5. Damga Vergisi:
- Şahıs şirketleri, bazı resmi işlemler için damga vergisi öderler. Damga vergisi oranları, işlemin türüne göre değişmektedir.
Bunlara ek olarak:
Bazı durumlarda aşağıdaki gibi vergiler de ödemeniz gerekebilir.
- Belediyelere vergi ve harçlar
- Ruhsat ve izin ücretleri
- Çevre temizlik vergisi
Ayrıca:
- Vergi mevzuatı sık sık değişmektedir. Bu nedenle, güncel bilgiler için vergi dairesine veya mali müşavirine danışmanız önemlidir.
Okumanızı Öneririz; Start-Up Nedir? Nasil Kurulur? (Detaylı Rehber)
Şahıs Şirketi Kurmadan Önce Bilmeniz Gerekenler Nelerdir?
Kendi işinizi kurmaya karar verdiğinizde, şahıs şirketi, birçok girişimci için başlangıç noktası olabilir. Ancak bu yolculuğa başlamadan önce dikkate almanız gereken önemli unsurlar vardır. İşte şahıs şirketi kurmadan önce bilmeniz gerekenler:
- Kuruluş Maliyetleri: Şahıs şirketi kurarken karşılaşacağınız başlangıç maliyetlerini hesaplamanız önemlidir. Bu maliyetler, vergi dairesine kayıt, noter ücretleri, muhasebeci masrafları ve gerekli lisansların alınmasını içerebilir.
- İşyeri Adresi: Şahıs şirketi için bir adres belirlemeniz gerekecektir. İşyeriniz ev adresiniz olabileceği gibi, kiralık bir ofis veya sanal ofis de olabilir. Adresinizi belirlerken işinizin gereksinimlerini ve müşteri erişimini göz önünde bulundurun.
- Kurulum Süreci: Şahıs şirketi kurulumu nispeten basit bir sürece sahiptir. Az sayıda belge ve adım gerektirir, bu da süreci hızlandırır. Ancak, yine de resmi prosedürleri dikkatli bir şekilde takip etmeniz gerekir.
- Risk Değerlendirmesi: Eğer sektöre yeni giriyorsanız ve iş modelinizde belirli riskler alıyorsanız, şahıs şirketi kurmak sizin için uygun bir başlangıç olabilir. Şahıs şirketi, sınırlı sermaye ile riskleri daha kolay yönetmenize olanak tanır.
- Gelir Beklentileri: Şahıs şirketlerinin gelirleri, genellikle büyük şirketlerinkinden daha az olabilir. Bu, özellikle işinizin ilk dönemlerinde geçerli olabilir. Gelir beklentilerinizi gerçekçi bir şekilde planlayın.
- E-ticaret Bilgisi: Eğer şahıs şirketiniz e-ticaret üzerine ise, bu alandaki teknolojik gelişmelerden ve pazarlama stratejilerinden haberdar olmanız önemlidir. E-ticaretin dinamikleri hakkında bilgi sahibi olmak, online satışlarınızı artırmanıza yardımcı olacaktır.
- E-ticaret Hukuku ve Entegrasyonları: E-ticaret ile uğraşıyorsanız, ilgili yasal gereklilikleri ve müşteri haklarını bilmek zorunludur. Ayrıca, pazaryerleri, ödeme sistemleri ve lojistik hizmetleri ile entegrasyon, işinizin başarısı için kritik öneme sahiptir.
- Sürekli Eğitim ve Güncellemeler: Teknoloji ve pazar trendleri sürekli değiştiğinden, alanınızla ilgili gelişmeleri takip etmek ve kendinizi sürekli olarak eğitmek önemlidir. Bu, rekabet avantajı elde etmenize ve işinizi sürdürülebilir bir şekilde büyütmenize olanak tanır.
Şahıs şirketi kurmak, ticari bir maceraya atılmanın heyecan verici bir yoludur. Ancak, bu sürece hazırlıklı olmak, başarılı bir işletme kurmanın anahtarıdır. Yukarıda belirtilen noktaları dikkate alarak, kendi işinizi sağlam temeller üzerine kurabilirsiniz.
Şahıs şirketi kurma süreci, Türkiye'deki girişimciler için büyük fırsatlar sunuyor. Ancak bu yolculuğa çıkmadan önce, kuruluş maliyetlerinden, işyeri adresinin belirlenmesine, e-ticaret bilgisinden, vergi ve yasal yükümlülüklere kadar birçok önemli konuyu dikkate almanız gerekmektedir. Başarılı bir şahıs şirketi kurmak için gerekli adımları atarken, bu rehber sizlere değerli bilgiler sunmuştur.
Unutmayın, iş planınızı akılcı bir şekilde hazırlamak, pazar araştırması yapmak ve sürekli olarak eğitim ve gelişim süreçlerine yatırım yapmak, şahıs şirketinizin uzun vadede başarılı olmasının anahtarlarından bazılarıdır. E-ticaret alanında faaliyet gösterecek şahıs şirketleri için ise, güncel e-ticaret trendlerini takip etmek ve teknolojik entegrasyonları etkin bir şekilde kullanmak büyük önem taşımaktadır. Kendi işinizin patronu olma yolunda attığınız bu adımlar, sizi ticari başarılara ve kişisel tatmine ulaştıracaktır.