İthalat, başka ülkelerden mal veya hizmet getirme işlemidir. Bu basit tanım, ekonomimiz için neden bu kadar önemli olduğunu anlamamıza yardımcı olur. İthalat, dünya genelindeki kaynaklardan yararlanmamızı, çeşitliliği artırmamızı ve ihtiyaçlarımızı daha geniş bir yelpazede karşılamamızı sağlar. Peki, bu süreç nasıl işler ve bir işletme sahibi olarak ithalat yaparken nelere dikkat etmelisiniz?

‍

Bu yazıda, ithalatın temel adımlarını, dikkat etmeniz gereken yasal süreçleri ve bu sürecin işletmeler için önemini yalın ve anlaşılır bir şekilde ele alacağız. İster büyük bir işletme olun, ister küçük bir e-Ticaret sitesi işletin, ithalatın temellerini öğrenmek, işinizi bir adım öne taşıyacaktır. Böylece, dünyanın dört bir yanından ürünler getirerek müşterilerinize daha geniş bir seçenek sunabilir ve işinizi büyütebilirsiniz.

‍

Şimdi, ithalatın ne olduğunu ve nasıl yapıldığını daha yakından inceleyelim.

İthalat Nedir?

İthalat, başka bir ülkede yapılan bir şeyi (mal ya da hizmet) bizim ülkemize getirme işidir. Örneğin, bir ülkenin yaptığı güzel bir çikolatayı, bizim ülkemizde de yemek istiyoruz. İşte bu çikolatayı ülkemize getirmek ithalat oluyor. Bu işlem, çikolatayı satan ülke için de ihracat, yani dış satım demektir. Yani aslında ithalat ve ihracat birbirine bağlı; bir ülke bir şeyi ithal ederken, diğer ülke aynı şeyi ihraç ediyor.

‍

İthalat yaparken önemli bir şey var: Bir ülkenin aldığı şeylerin, sattığı şeylerden çok fazla olmaması lazım. Yani, biz başka ülkelerden aldığımız çikolata miktarı, bizim başka ülkelere sattığımız ürünlerden çok fazla olursa, bu durum ülke ekonomisi için iyi olmaz ve cari açık denilen bir sorun oluşur. Cari açık, ülkenin ekonomisinin kötüye gitmesine sebep olabilir. Bu yüzden alım ve satım arasında bir denge olması önemli.

‍

Türkiye özelinde bakacak olursak, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Nisan 2023 verilerine göre, Türkiye en çok Rusya, Çin, Almanya, İtalya ve ABD'den ithalat yapmış. İhracatta ise en çok Almanya, ABD, Irak, İtalya ve Birleşik Krallık'a satış yapmış. Bu, Türkiye'nin dünya ile olan ticaretini gösteren önemli bir bilgi.

‍

‍

Okumanızı Öneririz; E-ihracat Nedir? E-ihracat Nasıl Yapılır?

Dış Ticaret Nedir? İthalat ve İhracat Arasındaki Farklar Nelerdir?

Dış ticaret, bir ülkenin başka ülkelerle yaptığı alım-satım işlerine denir. Bu işler iki ana başlık altında incelenir: İthalat ve ihracat. Peki, bu ikisi arasındaki farklar nelerdir? Hadi, kolay bir dille anlatayım:

‍

• İthalat: İthalat, başka bir ülkeden mal ya da hizmet almak demektir. Yani bizim ülkemize dışarıdan bir şeyler getiriyoruz. Örneğin, başka bir ülkede üretilen bir telefonu, bizim ülkemizdeki insanların kullanması için almak.
• İhracat: İhracat ise tam tersi, yani bizim ülkemizde üretilen bir şeyi başka ülkelere satmak. Mesela Türkiye'de üretilen bir kıyafeti başka bir ülkenin insanlarının giymesi için göndermek.

İthalat ve ihracat arasındaki temel fark, birinin "getirme" (ithalat) diğerinin ise "gönderme" (ihracat) işlemi olmasıdır. İkisi birlikte dış ticareti oluşturur ve bir ülkenin ekonomisinde büyük bir rol oynar. İhracat, ülkenin para kazanmasına yardımcı olurken; ithalat, ülkeye daha fazla çeşitlilik ve seçenek sunar.

‍

Dış ticaretin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için, ithalat ve ihracat arasında bir denge olması önemlidir. Eğer bir ülke çok fazla ithalat yapıp az ihracat yaparsa, bu cari açığa ve ekonomik dengesizliklere yol açabilir. Tam tersi, çok fazla ihracat yaparsa, bu da bazı durumlarda ülkenin kendi ihtiyaçlarını karşılamasını zorlaştırabilir. İdeal olanı, her ikisi arasında sağlıklı bir denge bulunmasıdır.

‍

‍

Okumanızı Öneririz; Avrupa'ya E-İhracat Yapmak İçin Bilmeniz Gerekenler

İthalat İçin Gerekli İzinler ve Belgeler

İthalat yapmak isteyen herkesin, özellikle bu işi ilk kez yapacakların dikkate alması gereken bazı önemli izinler ve belgeler var. İşte bu süreçte ihtiyacınız olacak ana belgeler:

‍

Vergi Numarası ve Gümrük Kaydı: İthalat yapacak kişinin ya da şirketin bir vergi numarası olması gerekiyor. İlk kez ithalat yapılacaksa, Gümrük İdaresi'ne kayıt olunmalı. Bu kayıt için gerekli belgeler:

‍

• Tüzel kişiler için imza sirküleri, faaliyet belgesi, ticaret sicil gazetesi, vergi mükellefiyet yazısı.
• Gerçek kişiler için imza beyannamesi.
• Eğer temsilci aracılığıyla işlem yapılacaksa vekaletname.
• Yetkililerin kimlik suretleri.

• Ürünlere İlişkin Prosedürler ve Mevzuat: İthal edilecek ürünün türüne göre, farklı prosedürler ve mevzuatlara uygun hareket edilmeli. Bu aşamada, ürünün tabi olduğu vergiler ödenmeli ve gerekirse izinler alınmalıdır. Bu sürecin doğru tamamlanması, ürünlerin gümrükten sorunsuz geçişini sağlar.
• İthalat Rejimi Belgesi (İRB): Bu belge, ithal edilecek ürünlerin hangi kategorilere ait olduğunu gösterir ve ithalat işlemleri için önemlidir.
• Fatura: İthal edilen ürünlerin satış fiyatlarını gösteren resmi bir belgedir ve her ithalat işleminde zorunludur.
• Menşe Şahadetnamesi: İthal edilecek ürünlerin hangi ülkeden geldiğini belgeleyen resmi bir belgedir.
• Analiz Raporları: Ürünlerin kalitesini ve standartlara uygunluğunu gösterir, bazı ürünler için zorunlu olabilir.
• Sigorta Poliçesi: Taşıma sırasında veya gümrükte ürünlerin zarar görmesi ya da kaybolması durumunda zararları karşılamak için yapılması gereken bir sigortadır.

‍

‍

Okumanızı Öneririz; İngiltere’ye e-İhracat Yapmak İçin Gerekenler

İthalat Nasıl Yapılır?

İthalat, doğru yapıldığında işletmelere önemli faydalar sağlayabilir, ancak bazı zorluklar ve riskler de içerir. İşte ithalat süreci ve bunun avantajları ile dezavantajları:

‍

İthalat Süreci

• Ürün Belirleme: İlk adım, ithal edilecek ürünleri belirlemek. Bu ürünlerin pazarda talep göreceğinden ve işletmenizin ihtiyaçlarına uygun olduğundan emin olmak önemli.
• Belgelerin Hazırlanması: Daha önce bahsedilen belgeleri (vergi numarası, Gümrük İdaresi kaydı, İthalat Rejimi Belgesi, fatura, menşe şahadetnamesi, analiz raporları, sigorta poliçesi) hazırlamak ve düzenlemek.
• Gümrük Vergileri: Ürünler gümrüğe ulaşmadan önce gerekli gümrük vergilerinin ödenmesi.
• Gümrük İşlemleri: Ürünlerin gümrükten geçiş işlemleri, bu aşamada tüm belgelerin ve ödemelerin doğru ve eksiksiz olması önemli.
• Ödeme ve Nakliye: Gümrük işlemleri tamamlandıktan sonra ürünlerin ödemesi ve nakliye işlemleri.

‍

‍

Okumanızı Öneririz; İngiltere’de Şirket Kurmak İçin Gerekenler

İthalat Yapmanın Avantajları Nelerdir?

• Düşük Maliyet, Yüksek Kar: Düşük maliyetle yüksek kaliteli ürünler ithal ederek kar marjınızı artırabilirsiniz.
• Ürün Çeşitliliği ve Kalitesi: Dünya çapında en iyi kalitede ürünler elde etme imkanı.
• Vergi Teşvikleri: Bazı özel ürünler için vergi indirimleri veya teşvikler.
• Pazar Çeşitliliği: Piyasaya yeni ve farklı ürünler sunma.
• Sektörel Liderlik: Rakiplerinizden farklılaşarak sektörde öne çıkma şansı.
• Genişleyen Hedef Kitle: Müşteri tabanınızı genişletme.
• Devlet Destekleri: Çeşitli devlet teşvik ve desteklerinden faydalanma.
• İstihdam Artışı: Yeni iş fırsatları ve istihdam alanları yaratabilir.

‍

‍

Okumanızı Öneririz; Amerika'da E-ticaret: Fırsatlar, Stratejiler ve Başarı İçin İpuçları

İthalat Yapmanın Dezavantajları Nelerdir?

• Yerli Sanayiye Etki: İthalat, yerli üretimi ve sanayiyi olumsuz etkileyebilir.
• Ekonomik Etkiler: Ülkenin Gayri Safi Milli Hasılasını (GSMH) ve ekonomik büyümesini etkileyebilir.
• İade Süreçleri: İthal edilen ürünlerin iade ve değişim süreçleri karmaşık ve uzun olabilir.
• Üretimde Tekelleşme: Üretim süreçlerinde tekelleşme ve bunun getirdiği riskler.
• Lisans ve Belgeler: İthalat için gerekli olan lisans ve belgelerin edinme süreci karmaşık ve maliyetli olabilir.
  

‍

‍

Okumanızı Öneririz; Fransa'ya e-İhracat ile Nasıl Ürün Satabilirsiniz?

Kimler İthalat Yapabilir? Nasıl İthalatçı Olunur?

İthalat yapabilmek için belli başlı şartlar ve süreçler vardır. Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı'nın belirttiği gibi, bu süreç herkes için açık ancak bazı önemli adımları içerir.

‍

İthalat Yapabilecek Kişiler

‍

• Vergi Numarasına Sahip Kişiler: Vergi Usul Kanunu'na göre, bir vergi numarası verilen her gerçek ve tüzel kişi ithalat işlemlerini yürütebilir. Bu, şirketler, bireysel girişimciler ve Türkiye’de temsilciliği ya da şubesi olan yabancı işletmeleri kapsar.
• Hukuki Tasarruf Yetkisi Olanlar: Yürürlükteki mevzuata göre hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan kişiler ve ortaklıkları da ithalat yapabilir.
• Özel Durumlar: Bazı özel durumlarda, örneğin kitap ve diğer yayınların ithalatında veya Türkiye’de açılan uluslararası fuar ve sergilerde, vergi numarası olmayanlar da ithalat yapabilir.

‍

İthalatçı Olma Süreci

‍

• Vergi Numarası Edinme: İlk adım, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı vergi dairesine başvurarak bir vergi numarası almaktır. Bu, bireysel ya da tüzel kişiler için geçerlidir.
• Gerekli Belgelerin Hazırlanması: İthalat yapmak için yukarıda bahsedilen belgelerin (vergi mükellefiyeti, gümrük kaydı, İthalat Rejimi Belgesi vb.) hazırlanması gereklidir.
• Prosedürlere Uyum: İthalat işlemlerinde, ilgili mevzuat ve prosedürlere uygun hareket etmek önemlidir. Bu, gümrük işlemleri, vergi ödemeleri ve gerekli izinlerin alınmasını içerir.
• Ticari Faaliyetler: İthalat, genellikle ticari bir amaçla yapılır. Bu nedenle, ithalat yapacak kişi veya şirketin ticari bir faaliyet yürütmesi beklenir.

‍

Bu adımlar, Türkiye'de ithalat yapmak isteyen herkes için geçerli temel şartları ve süreçleri özetler. İthalat, dikkatli planlama ve yasal süreçlere uygun hareket etmeyi gerektiren bir işlemdir.

‍

‍

Okumanızı Öneririz; Almanya’ya e-İhracat Yapmak Hakkında Bilmeniz Gerekenler

İthalat Türleri

‍

İthalat, yapılan ürünlere ve amaçlara göre çeşitli türlere ayrılır. İşte bu türlerin özellikleri:

‍

• Ticari İthalat: Bu tür, ticari amaçlarla yapılan ithalattır. Yani, şirketlerin yurt dışından ürün veya hizmet satın alması ve bunları ya doğrudan satması ya da işleyerek satışa sunması. Bu ithalat türü, genellikle perakende satışlar ve ticari faaliyetler için yapılır.
• Sanayi İthalatı: Sanayi ithalatı, imalat sanayiinde kullanılmak üzere yurt dışından getirilen ham madde, ara mal ve yarı mamul ürünlerin ithalatıdır. Bu tür ithalat, genellikle üretim süreçlerini desteklemek ve yerli sanayiyi geliştirmek amacıyla yapılır.
• Tüketim İthalatı: Bireysel ya da kurumsal tüketicilerin günlük kullanımı için yapılan ithalattır. Bu, genellikle son tüketiciye yönelik ürünleri kapsar ve doğrudan tüketici ihtiyaçlarını karşılamak için yapılır.
• Yatırım İthalatı: Yabancı yatırımcıların ülkede yatırım yapmalarını kolaylaştırmak için gerekli olan mal ve hizmetlerin ithalatıdır. Bu tür ithalat, genellikle büyük ölçekli yatırım projeleri ve altyapı inşaatlarında görülür.
• Hizmet İthalatı: Turizm, finans, telekomünikasyon gibi sektörlerde yurt dışından alınan hizmetlerin ithalatıdır. Bu tür ithalat, genellikle bilgi, deneyim ve teknik uzmanlık gerektiren hizmetleri içerir.
• Transit İthalat: Yurt dışından satın alınan mal ve hizmetlerin, geçici olarak bir ülkenin sınırları içinde bekletildikten sonra başka bir ülkeye gönderilmesidir. Bu tür, genellikle lojistik ve uluslararası taşımacılık işlemlerinde önemlidir.

‍

Her bir ithalat türü, farklı ihtiyaçları ve amacı gözeterek yapılandırılmış olup, ekonomik faaliyetlerde çeşitli roller oynar. Bu türlerin her biri, belirli avantajlar ve zorluklar içerir ve işletmelerin ya da bireylerin ihtiyaçlarına göre seçilir.

‍