E-ticaret sektörü her geçen gün kendisini biraz daha ilerleterek büyümelerine devam ediyor. Sektör içerisinde de taraflar sadece alıcı ve satıcılar çerçevesinde sınırlı değildir. Aynı zamanda dünya çapında da genişlemeler uluslararası ticaret noktasında kolaylaştırmaları da beraberinde getiriyor. Ayrıca e-ticaret sektöründe resmi kurumlarda taraf olarak dahil olurlar. İlerlemeler dahilinde artık sadece büyük ölçekli firmalar değil küçük ölçekli firmalar da yurt dışında ürün alıp satabilir. Hatta bireysel tüketiciler dahi bunu gerçekleştirebilirler.
Burada ise gümrükleme önemli noktalardan biri olarak karşınıza çıkar. Uluslararası ticarette en temel kavramlardan biri de gümrüktür. Gümrük aslında bir ülke içerisine giren ve çıkan malların kontrol edilmesidir. Bununla birlikte denetlemelerinin, vergi ve harç ödemelerinin süreçlerinin tamamlandığı yere verilen bir isimdir. Gümrükle birlikte bir diğer önemli kavram ise gümrüklemedir. Gümrükleme ise hem ithalat hem de ihracat sürecinde gümrük işlemlerinin yapılmasıdır. Eğer bir ürünü ithal veya ihraç etmeniz gerekirse bu noktada gümrükleme işlemlerinin tamamlanması gerekir.
Tüm bu söz konusu işlemler gümrükleme işlemlerinin yapıldığı ülkelere göre farklılık gösterecektir. Türkiye’de ise gümrükleme işlemleri, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı kontrolünde 4458 sayılı gümrük kanunu çerçevesinde gelişir.
Gümrükleme İşlemlerinin Geçerli Olduğu Ticaret Türleri
Gümrükleme işlemleri uluslararası ticaret noktasında geçerli olan modellerde uygulanan süreçlerdir. Kısacası isterseniz geleneksel ticaret yapın isterseniz e-ticaret yapın gümrükleme işlemleri için herhangi bir fark yaratmayacaktır. Alışveriş süreçlerinizde eğer yurt dışı ile ilişkili kurumlarla çalışıyorsanız gümrükleme süreci başlayacaktır.
E-ticaret üzerinden ve geleneksel ticaretle birlikte yurt dışından ürün satmak ve ürün getirmek gümrükleme işlemlerinin bir sonucudur. Olduğunuz ülkeler kapsamında daha çok ithalat süreçleri ve gümrükleme gerekir. Özellikle e-ticarette mikro işlemler sayesinde gümrükleme süreçleri daha kolay bir şekilde gerçekleşir ve tamamlanır.
Gümrüklemenin Önemli Noktaları
Uluslararası ticaret işlemlerinde gümrükleme gerektiren ürünlerde vergi ve harç ödemeleri ortaya çıkacaktır. Bunlar doğrultusunda da tahsil edilir. Bunların dışında ürünlere ait menşe ülkesi, değer, miktarı ve benzeri bilgileri de birlikte kontrol edilir. İlgili kanunlar kapsamında Türkiye hava sahası, kara suları ve iç suları olmak üzere gümrük sınırları içerisinde de işlemler kabul edilir. Aynı zamanda yurt dışı üzerinden ürün getirten veya getirilmesinde katkı sağlayan kişi ve kurumlar da gümrük müşaviri gibi temsilciler atayarak süreçlerini kolay hale getirebilirler.
Gümrüklemenin önemi e-ticaret noktasında bir hayli büyük yere sahiptir. Özellikle e-ticaret siteleri sayesinde uluslararası alanda ticaret çok daha aktif bir şekilde devam ederken kolaylaşmıştır. İhracata ve ithalata konu olan ürünlerin düşündüğünüz gibi bir gemi, tır ya da uçak dolusu olması gerekmez. Bu pratik süreç aslen güvenlik ve kaçakçılık riski doğurmaması adına gümrükleme sürecinden geçer. Kısacası ticaretin güvenliği gümrükleme sürecine bağlıdır.
E-Ticarete Gümrükleme İşlemleri İçin Gerekli Belgeler
E-ticaret işlemlerinde gümrük noktasında birçok farklı evraka ihtiyaç duyulabilir. Bu belgelerin bütünü gümrükleme noktasında konu olan ve ticari faaliyetin, ürünlere ve türlerine göre değişkenlik gösterebilir. Bununla birlikte gönderi yapılan ülkelerin sınırları doğrultusunda da yeni belgelere ihtiyaç olması muhtemeldir. Söz konusu e-ticaret olduğunda ise bu süreçleri daha az evrakla halletmeniz mümkündür. Uluslararası ticaret noktasında işlem gören belgeler arasında:
- E-ticaret gümrük beyannamesi
- Gümrük beyannamesi
- 1 dolaşım belgesi
- Ticari fatura
- Çeki listesi
- Proforma fatura
- Tasdikli fatura
- Form A
- Sigorta poliçesi
E-Ticaret Siteleri Gümrük Vergilerini Nasıl Öder?
E-ticaret noktasında vergilendirme işlemleri biraz daha farklı ilerlemelere sahiptir. Çünkü e-ticaret sitelerinde vergi kalemleri, ticari faaliyetlerin yönüne göre belirlenecektir. Yurt dışı e-ticaret gümrük vergileri Türkiye’ye gelen ürünler için geçerli konumdadır. Aynı zamanda e-ticaret noktasında gümrük limiti kuralları çerçevesinde vergilendirme süreci dikkate alınır. E-ticaret gümrük vergi hesaplamalarına ait oranlar ise ürünlerin geldiği bölgeler kapsamına göre değişkenlik gösterir. Örnek vermek gerekirse:
- Avrupa Birliği üyelerinden gelen ürünler için %18
- Diğer ülkeler için %20
- Kişisel kullanıma mahsus kitaplar için %20
Ülkeye gelen bu ürünlerin ÖTV Kanunun 4. Sayılı listesinde yer almasıyla birlikte gümrük vergisine ek olarak %20 oranında da ilave vergi alınır. Gümrük vergileri PTT, bankalar ve kamu saymanlıklarını kullanarak ödemeler gerçekleşir. Ayrıca söz konusu ödeme yerleri internet üzerinden de kabul ederse gümrük verginizi internet üzerinden de kolay bir şekilde ödemeniz mümkündür.